De DM™600 S3 is daarom uitsluitend
geschikt voor gebruik als centrum
luidspreker bij een projectiescherm,
plasma- of LCD-scherm, die ongevoelig zijn
voor magnetische velden.
Home Theater
Er zijn twee manieren om surround weer te
geven. Bij oudere films is de surround
informatie in mono en op één kanaal
opgenomen. De weergave hiervan gaat
optimaal met een ruimtelijke, omringende
weergave van de surround luidsprekers
zonder een nauwkeurige plaatsing te
bereiken voor geluiden van achter en opzij.
Moderne 5.1-kanaals opnamen van film en
audio hebben echter afzonderlijke surround
kanalen voor links en rechts (stereo) zodat
de plaatsing duidelijk beter is. Desondanks
is die positionering nooit zo nauwkeurig als
voor de linker en rechter front luidspr ekers.
Aangehouden noten worden beter tussen
de luidsprekers geplaatst dan korte
percussie klanken. Deze hebben de neiging
om in één luidspreker te overheersen. Het
is ook moeilijk om voor elke luisteraar een
optimale plaatsing te garanderen, zeker
wanneer het luistergebied een belangrijk
deel beslaat van de ruimte tussen de vijf
luidsprekers. Een stabiel geluidsbeeld is
sterk afhankelijk van de optimale onderlinge
balans tussen de vijf luidsprekers en de
optimale positie is hier nog duidelijker
aanwezig dan bij stereo.
Dit alles betekent wel dat het met succes
reproducer en van de door de producer
bedoelde surround weergave sterk afhangt
van de huiselijke beperkingen. Zo spelen de
vrijheid in opstelling en het aantal
luisteraars in verhouding met de grootte
van de luisterruimte een belangrijke rol.
Er bestaat geen industrienorm voor de
hoek waaronder de surround luidspr ekers
moeten worden opgesteld. De meeste
opnamen worden gemaakt met de
luidsprekers op 110° tot 130° ten opzichte
van de centrum luidspreker . Plaats de
luidsprekers tegen een muur onder
ongeveer deze hoek en stel ze tijdelijk op
met de tweeters op oorhoogte, om te
bepalen of de luidsprekers tegen de
zijwand of tegen de achterwand moeten
komen te staan. Luistert u in stoelen met
een hoog doorlopende rugleuning of zijn er
andere zaken waardoor de luidspr ekers
afgeschermd kunnen worden, dan kunt u
ze beter iets hoger opstellen. Goede
resultaten zijn mogelijk tot zo'n 60 cm
boven oorhoogte.
Nadat alle luidsprekers zijn opgesteld,
wordt voor het eerst geluisterd. Gebruik
daarvoor zoveel mogelijk verschillend
materiaal – zoals 5.1-kanaals audio, films,
actiefilms – en elke denkbare luisterpositie.
Let daarbij vooral op de surround weergave
en de stabiliteit van het geluidsbeeld.
V alt het geluidsbeeld tegen (in de uiterste
posities overheerst een bepaalde
luidspreker) of is opstelling binnen het
aanbevolen gebied niet mogelijk, dan is het
wellicht beter te kiezen voor een diffuser
geluidsbeeld, wat onder moeilijke
omstandigheden vaak een beter resultaat
geeft. V erander de onderlinge hoek van de
luidsprekers zodat ze niet direct in het
luistergebied stralen. Het kan ook helpen
om de luidsprekers duidelijk boven
oorhoogte te plaatsen.
Zodra de optimale opstellingen heeft
gevonden kunt u de luidsprekers
permanent bevestigen.
Centrum luidspreker:
Bij projectie televisie met een akoestisch
transparant scherm wordt de luidspreker
achter het hart van dat scherm geplaatst. In
andere gevallen wordt de luidspr eker direct
boven of onder het scherm geplaatst; de
positie die het dichtst bij het oor is verdient
de voorkeur .
Linker en rechter front luidspreker:
Plaats de luidsprekers op 0,5 tot 1 m van
de zijkant naast het scherm.
Staat de centrum luidspreker achter een
transparant scherm, plaats de linker en
rechter voorluidsprekers dan op exact
dezelfde hoogte. Staat de centrum
luidspreker echter boven of onder het
scherm, zet de front luidsprekers dan
ergens tussen het midden van het scherm
en de centrum luidspreker . Richt de
luidsprekers uit voor een zo realistisch
mogelijk en stabiel geluidsbeeld.
V oor een zo realistisch mogelijk
geluidsbeeld is het belangrijk om de
luidsprekers onderling in balans te brengen
en de grootte van het geluidsbeeld aan te
passen bij dat van het beeldscherm. Met
een kleiner scherm kan het beter zijn om de
linker en rechter luidsprekers dichter bij
elkaar te zetten dan u voor gewoon stereo
zou doen.
Stel de niveaus van de drie front
luidsprekers zo in dat geluiden die van links
naar rechts bewegen (en andersom...)
vloeiend van de een naar de ander lopen.
En regel de surround luidspr ekers zo af dat
ze niet uw aandacht trekken, behalve bij
speciale effecten.
Luister om de optimale instelling te
bereiken op alle denkbare luisterposities.
Raadpleeg voor het inregelen van de
geluidsniveaus ook de handleiding van de
decoder .
Stereo
Stel de luidsprekers zo op dat de tweeters
zich op oorhoogte bevinden.
Goede uitgangspunten zijn (afbeelding 3):
• De luidspr ekers en de luisterpositie
dienen ongeveer een gelijkzijdige
driehoek te vormen.
• Houd de luidspr ekers minimaal 1,5 m uit
elkaar , daar anders geen ster eo effect
meer merkbaar is.
Is het stereobeeld in het midden vaag, zet
de luidsprekers dan iets dichter bij elkaar .
Optimaliseren
V oordat u de installatie optimaliseert
nogmaals controleren of alle verbindingen
en de polariteit correct zijn.
Wanneer het geluid te ‘scherp’ is, kunt u de
luisterruimte dempen met bijvoorbeeld
dikkere gordijnen. Is het geluid echter te
donker , verwijder juist zachte materialen.
Controleer of er repeter ende echo’ s in de
kamer zijn: deze verminderen de definitie
aanzienlijk. Klap daarvoor één keer kort in
uw handen en luister of u snel
opeenvolgende echo’ s hoort. U voorkomt
deze met behulp van onregelmatig
gevormde oppervlakken zoals bijvoorbeeld
boekenkasten en/of grote meubelstukken
en andere dempende maatregelen.
De beste weergavekwaliteit krijgt u door de
met stof beklede grille te verwijderen zoals
staat beschreven in het hoofdstukje
"Onderhoud".
Wilt u het laag verminderen zonder de
luidsprekers verder van de muur te
verschuiven: plaats dan de schuimplastic
dempers in de poortopeningen
(afbeelding 4).
Inspelen
Aanvankelijk zal de weergave van de
luidspreker subtiel veranderen. W anneer de
luidspreker bijvoorbeeld in een koude
omgeving opgeslagen is geweest, zullen de
dempende materialen en de
conusophanging pas na een tijdje hun
oorspronkelijke mechanische
eigenschappen terugkrijgen. Na enkele
speeluren zullen de conusophangingen ook
soepeler worden. Hoe lang het duurt
voordat de luidspreker zijn optimale
prestaties levert, hangt af de wijze van
opslag en van het gebruik. Reken op
ongeveer een week voordat de
temperatuurinvloed is verdwenen en
ongeveer 15 uur gemiddeld gebruik voordat
alle mechanische onderdelen hun optimale
eigenschappen hebben.
Onderhoud
De fineer afwerking hoeft normaliter alleen
te worden afgestoft. De behuizing kan
worden behandeld als elk ander
meubelstuk. V oordat u de grille
schoonmaakt, deze eerst van de
luidspreker verwijderen: tr ek hem
voorzichtig aan de randen naar voren. Het
materiaal kan dan met een normale
kledingborstel of iets dergelijks worden
schoongemaakt. Gebruikt u een
reinigingsmiddel in spuitbus, spuit dit
middel dan eerst op een doek. Doe dit
echter wel op enige afstand van de grille en
vooral van de luidsprekereenheden. Raak
de luidsprekereenheden nooit aan, vooral
de tweeter niet, daar anders onherstelbare
schade kan ontstaan.
Raak de luidsprekereenheden niet aan,
vooral de tweeter niet, daar anders
onherstelbare schade kan ontstaan.
14