unimat 4
58
De precisie waarmee wordt gemeten in de metaalbe-
werking ligt flink hoger dan die in de houtbewerking.
Er zijn daarom vele verschillende meetinstrumenten
ontwikkeld, die vaak voor heel specifieke meetkar-
weien bedoeld zijn. Een aantal van de gangbaarste
instrumenten stellen we hier aan u voor.
schaalverdeling op de handwielen
Zonder enig ander meetinstrument is het mogelijk
een bepaalde afstand te meten met behulp van de
verdeling op de handwielen van de draaibank. Elke
deelstreep van de handwielen vertegenwoordigt een
afstand van 0.05 mm. Eén hele omwenteling verte-
genwoordigt 1 mm. U moet de hele omwentelingen
natuurlijk zelf tellen, die worden niet aangegeven.
Denk eraan, dat de transporteurs altijd speling heb-
ben, en dit ook moeten hebben. Meet daarom altijd in
dezelfde draairichting. Bent u te ver gegaan, dan
terugdraaien en opnieuw instellen, waarbij u moet
merken, dat de schroefdraad in de gewenste richting
ook inderdaad ‘pakt’.
U zult merken, als u deze methode gebruikt, dat u
voortdurend beginstanden moet noteren, en die
komen niet allemaal uit op de 0 van de schaalverde-
ling. Er is daarom een set van drie handwielen ver-
krijgbaar met nulstelbare schalen, zodat u bij het
begin de schaal eenvoudig op nul kunt zetten. Deze
handwielen monteert u in de plaats van de oude
handwielen.
digitale uitlezing
Een veel gemakkelijker manier van meten van
afstanden op de draaibank is met behulp van digitale
uitlezing. Digitale linialen worden in verschillende
maten gemaakt. Ze zijn zowel voor het langs- als
voor het dwarstransport toepasbaar. Het vergt wel
wat inventiviteit en knutselarbeid om de linialen aan
de sleden te bevestigen, maar de beloning is een
nauwkeurige uitlezing die op elke gewenste plaats op
nul te stellen is. Ook negatieve waarden zijn aflees-
baar en met de speling in de transporteur-transport-
moer-combinatie hoeft u geen rekening meer te
houden. De digitale liniaal heeft een onafhankelijke
meetinrichting.
liniaal en blokhaak
Voor het algemene, niet al te nauwkeurige meetwerk
is een liniaal onmisbaar. Gebruik voor meten op de
machine niet een lange liniaal, dat is onhandig. Een
liniaal van ongeveer 150 mm is heel geschikt.
Voor het haaks stellen van onderdelen en het contro-
leren van haaksheid en rechtheid is een nauwkeurig
geslepen metalen blokhaak handig. Deze zijn ook in
kleine maten leverbaar, wat op de Unimat 4 handig
is.
schuifmaat
Nauwkeuriger dan met de liniaal kunnen we binnen-
en buitenwerkse maten meten met een schuifmaat.
Naast de bekende schuifmaat met nonius, die ook in
een kleine uitvoering leverbaar is, zijn er nog de klok-