WERKEN MET KLEUR
90
Verhogen of verlagen van gelijke hoeveelheden van rood, groen en blauw heeft geen gevolgen
voor de kleurbalans. Het kan echter wel de algehele helderheid en het contrast beïnvloeden. Voor
de kleurbalans van een beeld hebt u normaal gesproken niet meer dan twee kanalen nodig.
Regelen van de kleurbalans is een vaardigheid die groeit door oefening. Het menselijk oog is erg
goed in het maken van vegelijkingen, maar als het gaat om vaststelling van kleuren is het maar
een matig werkend instrument. Zeker in het begin om het verschil te bepalen tussen blauw en
cyaan, en tussen rood en magenta. Aan de andere kant is het zo dat het uitvoeren van een ver-
keerde kleurcorrectie het beeld nooit kan verbeteren: blauw verminderen in een beeld dat teveel
cyaan vertoont leidt tot een groene zweem over het beeld.
Het beeld is te…
ROOD
GROEN
BLAUW
CYAAN
MAGENTA
GEEL
Verminder het groen
Verminder het blauw
Verhoog het rood
Verhoog het groen
Verhoog het blauw
Verminder het rood
Kennis van de complementaire kleuren is belangrijk voor het bepalen van de kleurbalans. Heeft
het beeld een bepaalde kleurzweem, dan kunt u een natuurlijke kleur bereiken door de kleur te
verminderen of door de complementaire te versterken.
Complementaire kleuren
Primaire (RGB) en secundaire (CMY) kleuren
Het RGB-kleurenmodel is gebaseerd op een additief proces dat de primaire kleuren gebruikt:
rood, groen en blauw. Een additief kleursysteem mengt de drie kleuren, waarmee het totale
kleurenspectrum kan worden gevormd. Als alle drie de kleuren worden vermengd ontstaat wit
licht. Televisietoestellen en computermonitoren gebruiken RGB om beelden te vormen.
Het CMY-kleurenmodel is een subtractief proces dat secundaire kleuren gebruikt: cyaan, magenta
en geel. Een subtractief kleurensysteem maakt opnieuw kleur met pigmenten en verf en absor-
beert zo ongewilde kleuren. Door alle drie de kleuren te vermengen ontstaat zwart. CMY-syste-
men worden gebruikt bij fotografie en drukwerk. Anders dan bij fotografische systemen, vereist
druktechnologie ook zwart (K); doordat de drukinkten niet perfect zijn, is het zwart dat met alleen
cyaan, magenta en geel wordt geproduceerd, namelijk nooit echt zwart. Printers maken gebruik
van het CMYK-vierkleurenproces.
In de fotografie zijn rood, groen en blauw de primaire kleuren. De secundaire kleuren, cyaan,
magenta en geel, ontstaan door de primaire kleuren te combineren: cyaan = blauw + groen,
magenta = blauw + rood, geel = rood + groen. De primaire en secundaire kleuren zijn gegroe-
peerd in complemenaire paren: rood en cyaan, groen en magenta, blauw en geel.
